Social Return is een instrument in ontwikkeling. Het is een goed instrument, laat ik dat voorop stellen. Het is belangrijk dat in aanbestedingen niet alleen op prijs wordt geconcurreerd; ook sociale aspecten zijn van belang. We willen met z’n allen dat er meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag gaan. Dat betekent dat we ook kansen moeten creeren voor hen. Gemeenten kunnen ervoor kiezen het groenonderhoud of bijvoorbeeld de schoonmaak rechtstreeks te beleggen bij het regionale sociale werkbedrijf, maar ze kunnen ook de eis van Social Return opnemen in de aanbesteding.
Social Return is nog geen perfect instrument, het moet worden doorontwikkeld. We weten inmiddels dat het in sommige gevallen ook verkeerde neveneffecten kan hebben, zoals verdringing. We moeten natuurlijk zien te voorkomen dat medewerkers van een groenbedrijf worden ontslagen om plaats te maken voor iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Een manier om hier op een betere manier mee om te gaan is PSO: de Prestatieladder Socialer Ondernemen. Dit meetinstrument geeft aan in hoeverre een bedrijf mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzet. Een hoge score betekent idealiter een aanzienlijk voordeel in de aanbesteding.
Het draagt bij aan een meer duur zame inzet van personeel en een meer flexibele invulling van de aanbesteding. Je kijkt niet alleen naar deze specifieke klus, maar naar de sociale betrokkenheid en prestaties van de onderneming in brede zin.
Zo moeten we op zoek blijven naar manieren om het instrument van Social Return te verbeteren. Cedris, de branchevereniging van sociale werkbedrijven, wil daar graag aan bijdragen. Veel sociale werkbedrijven hebben bijvoorbeeld een servicepunt Social Return ingesteld, waar gemeenten of andere publieke organisaties ondersteuning krijgen bij de inzet van Social Return. Bedrijven kunnen hier ook terecht voor advies hoe ze het beste aan de Social Return-verplichting kunnen voldoen.
Hier ligt ook de expertise van onze branche. Sociale werkbedrijven denken mee met werkgevers hoe je op een goede en rendabele manier mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in kunt zetten. Ze kennen de mensen en weten wat werkgevers nodig hebben, waardoor ze een goede match kunnen maken. En ze kunnen bijvoorbeeld groepsdetacheringen verzorgen, waarbij een groep mensen wordt ‘uitgeleend’ aan een werkgever, inclusief begeleiding.
Met Social Return sla je twee vliegen in een klap: Het draagt bij aan een groter sociaal bewustzijn bij werkgevers en het biedt mensen concrete kansen op werk. Als we met elkaar blijven werken aan verdere verbetering van het instrument, heeft Social Return wat mij betreft een mooie toekomst.