Over de Prestatieladder Socialer Ondernemen

 Infomercial van PSO-Nederland

Wat is het PSO-keurmerk?

De Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) is een wetenschappelijk onderbouwd kwaliteitskeurmerk van TNO. Het is een instrument dat inzicht geeft in de mate waarin organisaties meer dan gemiddeld sociaal ondernemen, gericht op de arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. De PSO brengt in een peiljaar op bedrijfsniveau de verhouding in kaart tussen het aantal medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt en het totale aantal werkzame  medewerkers. Het percentage medewerkers met een kwetsbare arbeidsmarktpositie dat werkzaam is bij een organisatie heet directe sociale bijdrage. Er is ook een zogeheten indirecte sociale bijdrage. Dat is het percentage waarin inkopen van producten of diensten bij PSO-gecertificeerde organisaties en sociale werkvoorzieningen (SW-bedrijven) zijn omgerekend naar het aantal fte van de PSO-doelgroep dat aan dit ingekochte deel van de omzet heeft meegewerkt. Met deze indirecte sociale bijdrage komt de zogenoemde ketenstimulering op gang: een stimulans voor de hele keten om bij te dragen aan socialer ondernemen omdat organisaties van elkaar een PSO-certificering vragen.

De percentages directe en indirecte sociale bijdragen tellen we bij elkaar op tot de totale sociale bijdrage. We stellen vervolgens de mate van sociaal ondernemen vast door deze procentuele uitkomst te vergelijken met de normen van de PSO, op basis van het aantal medewerkers dat bij een bepaalde grootteklasse organisatie werkt. De PSO-normen zijn gebaseerd op landelijke representatieve cijfers uit de tweejaarlijkse Werkgevers Enquête Arbeid (WEA) van TNO. De PSO-norm bepaalt de indeling op zogeheten PSO-prestatieniveaus. Een auditor van een certificerende instelling voert vervolgens een onafhankelijke toetsing uit. De auditor kijkt daarbij niet alleen naar het percentage medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar stelt ook kwalitatieve eisen: de auditor toetst of de organisatie zorgvuldig omgaat met medewerkers.

De vijf prestatieniveaus van het PSO-keurmerk

De Prestatieladder Socialer Ondernemen bestaat uit vijf prestatieniveaus waarvoor u een PSO-keurmerk kunt aanvragen – van Aspirant-status tot en met trede 3. U kunt op elk prestatieniveau instappen. Een organisatie die gecertificeerd is op een PSO-trede behoort tot de koplopers als het gaat om werkgelegenheid voor de PSO-doelgroep. Er zijn direct of indirect meer personen uit de PSO-doelgroep werkzaam bij een PSO-gecertificeerde organisatie dan bij organisaties in dezelfde grootteklasse waarin minimaal één persoon uit de PSO-doelgroep werkt. Inkopen bij PSO-gecertificeerde organisaties met een hoger prestatieniveau telt zwaarder mee voor het behalen van het eigen PSO-prestatieniveau dan inkopen bij organisaties met een lager prestatieniveau.

De MijnPSO omgeving

U kunt uw organisatie vrijblijvend langs de online meetlat van MijnPSO leggen om te verkennen op welk PSO-prestatieniveau uw organisatie uitkomt. Voor een daadwerkelijke PSO-certificering vormen de gegevens die u invult het formele kader voor de audit (toetsing)

Schemabeheer en onafhankelijke toetsing

Vanwege de vele toepassingsmogelijkheden is het PSO-keurmerk wetenschappelijk onderbouwd en heeft het een strikt schemabeheer met objectieve criteria en eisen. Samen met de toetsing door een onafhankelijke certificerende instelling is de PSO een zogenoemd rule-based instrument. U kunt het PSO-keurmerk alleen aanvragen via MijnPSO. De PSO-norm is omschreven in de PSO-handleiding van TNO, waarvan de laatste versie altijd is verwerkt in MijnPSO. De PSO-norm is onder andere gebaseerd op wet- en regelgeving en op de landelijke Werkgevers Enquête Arbeid (WEA) van TNO.

Jaarlijkse doorontwikkeling van de PSO 

Onder regie van TNO wordt de PSO verder ontwikkeld, in nauwe samenwerking met de markt en diverse gremia. TNO laat zich daarbij adviseren door de Commissie van Deskundigen. Ook de Raad van Advies en de Klantenraad kunnen om aanpassingen verzoeken. Daarnaast kunt u voorafgaand aan een PSO-certificering vragen stellen aan het PSO-kernteam. Dit kernteam kan zo nodig zaken voorleggen aan de Commissie van Deskundigen. Op deze manier ontstaat er een toegankelijke, transparante procedure voor het proces van verdere ontwikkeling van de PSO.

Doel en werking van de PSO

Het doel van de Prestatieladder Socialer Ondernemen is de arbeidsparticipatie verhogen van personen met een afstand tot de arbeidsmarkt, en dat voor alle soorten werkgevers: van mkb tot multinational, en van bakker tot accountantskantoor. Daarbij stimuleert de PSO-methode om dit op een kwalitatief goede en duurzame wijze te realiseren. De ingebouwde ketenstimulering bevordert de onderlinge vraag naar PSO-gecertificeerde organisaties en draagt zo bij aan het doel. Er zijn gemiddeld ruim 1400 PSO-gecertificeerde organisaties die dit doen. Ze hebben diverse motieven waarom ze dit belangrijk vinden. Ook steeds meer gemeenten en andere (semi)publieke organisaties werken met de PSO of PSO 30+; lees hier waarom zij dit belangrijk vinden.

PSO 30+ keurmerk

Het PSO 30+certificaat is ontwikkeld als extra uitlezing binnen het hoogste PSO-prestatieniveau (trede 3). Dit certificaat erkent organisaties die minimaal voldoen aan de gestelde kwantitatieve eisen van artikel 2.82 van de Aanbestedingswet. Dat artikel geeft (semi)publieke opdrachtgevers de mogelijkheid opdrachten voor te behouden aan ondernemingen die zich specifiek richten op arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen.

Afzonderlijke uitlezing resultaten Banenafspraak

In MijnPSO kunt u de resultaten van de Banenafspraak of quotumregeling uitlezen.