De afgelopen jaren is sociaal ondernemen op een andere manier op de agenda’s verschenen. Enerzijds doordat bedrijven inzien dat deze manier van werken niet meer weg te denken is bij deze tijd waarin gemeenschappen een nadrukkelijkere plek binnen economieën innemen, maar vooral ook doordat duidelijk wordt dat langdurig bestaansrecht van mensen van groeiend belang is.
Maarten van Ham BCom is werkzaam bij de VB Groep in de rol van Commercieel Manager.
Vaak wordt aan mij de vraag gesteld of wij als VB Groep plots sociaal zijn gaan ondernemen omdat hier blijkbaar behoefte aan was. Nee, zeker niet. We hebben sociaal ondernemen al jaren op de agenda staan maar met name gefocust op de koppeling tussen onderwijs en bedrijfsleven. Het werken met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt was tot die tijd voor ons een blinde vlek. Uiteindelijk heeft de markt daarin ons wel nieuwe inzichten gegeven. Vooral binnen Gemeente Eindhoven was dit voor ons een eerste kennismaking met een wereld die tot voor die tijd voor ons onbekend was.
De gesprekken die we daarna voerden met onder andere Thijs Eradus van Springplank, een organisatie die dak en thuislozen ondersteunt, hebben ons nieuwe inzichten gegeven en een kijk in de wereld van de mensen met aanzienlijke problemen. Vanaf dat moment hebben we onze focus op sociaal ondernemen verruimt en naast het onderwijs heeft een bredere doelgroep onze aandacht gekregen. Eerlijkheid gebied te zeggen dat het anders inrichten van aanbestedingen waarbij Social return in leidraden door opdrachtgevers wordt opgenomen hierbij versnelt. Wel zijn we kritisch op de wijze waarop dit gebeurd. Te vaak zien we aanbestedingen waarbij “makkelijk” wordt opgeschreven dat een bedrijf 5% van de aanneemsom sociaal moet invullen. Echter, als dan blijkt dat de jaarlijkse loonwaarde op €7.500,= wordt gesteld, je een project hebt van zeg €4.000.000,=, dan betekent dit dat je 27 mensen fulltime een plek moet bieden. Een situatie die gewoonweg niet realiseerbaar is. Moet je dan maar niet inschrijven? Nee, zeker niet. Ga met elkaar in gesprek en probeer van elkaar te leren. Alleen dan lukt het om met elkaar verder te komen. Vandaar ook dat wij dit jaar met Gemeente Eindhoven een convenant hebben getekend om sociaal ondernemen verder te brengen.
Uiteindelijk hebben wij ook een PSO certificering behaald. Ik zie niet dat we gekozen hebben om dit certificaat te behalen, maar dat de certificering een resultante is van onze inspanningen. Wat ons helpt is dat de administratieve perikelen rondom Social return door het kunnen aantonen middels een dergelijke certificering wordt beperkt. Uiteindelijk is het volgens mij ook belangrijk dat er een gemeenschappelijke landelijke taal komt rondom sociaal ondernemen en daarbij helpt PSO zeer zeker wel. We zijn wel kritisch op de uitvoering. Het kan niet zo zijn dat je als organisatie het ene jaar veel investeert en mensen een duurzame plek in de samenleving geeft door ze daadwerkelijk een baan aan te bieden en op te leiden en het andere jaar niet meer. Je moet namelijk ook rekening houden met de mensen welke je al in je organisatie werkzaam hebt. Je kunt namelijk niet blijven vernieuwen in je bestand. Zeker niet bij organisaties, en dat geldt zeker voor ons, waarbij weinig verloop is en mensen graag een lange periode voor jouw organisatie werken. Ook hiervoor moet je met elkaar in gesprek. Pas dan komen we verder.
Waar dan meer impact ligt hebben we gemerkt is buiten onze organisatie. Doordat wij veel met ketenpartners binnen onze keten werken kunnen we ook de bewustwording verder laten groeien bij de partijen achterwaarts in de keten. Dit staat zeer nadrukkelijk op onze agenda om de opgedane kennis met partners te delen en dit ook onderdeel te laten zijn van onze inkooptrajecten.